Olympic là đấu trường mơ ước của nhiều thế hệ vận động viên trên toàn thế giới. Tuy nhiên, Thế vận hội không thưởng tiền cho các vận động viên giành được huy chương. Đây là thông lệ từ rất lâu, khi Olympic chỉ nhằm mục đích tôn vinh thành tích thi đấu và tinh thần thể thao.
Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là các vận động viên hoàn toàn "trắng tay" sau 1 kỳ thi đấu thành công tại Thế vận hội. Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) không thưởng tiền, nhưng các quốc gia luôn sẵn sàng chi thưởng cho những người mang vinh quang về cho đất nước. Bên cạnh đó, các vận động viên cũng có cơ hội nhận tiền thưởng từ các Liên đoàn thể thao.
VĐV giành huy chương Olympic có được thưởng tiền không?
Vào tháng 04/2024, Liên đoàn Điền kinh Thế giới công bố những vận động viên giành huy chương vàng ở các nội dung có liên quan tại Olympic Paris 2024 sẽ nhận được 50.000 USD. Sau đó 1 tháng, Hiệp hội Quyền anh Quốc tế cho biết họ sẽ trao phần thưởng 100.000 USD cho những vận động viên giành huy chương vàng ở các nội dung boxing tại Thế vận hội 2024.
Những động thái này nhận về sự phản ứng quyết liệt của IOC vì theo IOC, nó "làm giảm đi giá trị đích thực của Olympic và không công bằng với những môn thể thao không có khả năng chi tiền thưởng".
Đáp lại chỉ trích này, các liên đoàn cho rằng họ chỉ muốn bảo vệ quyền lợi của những VĐV đạt thành tích cao, những người quảng bá hình ảnh đi kèm với doanh thu to lớn cho Thế vận hội và các môn thể thao tương ứng. Chủ tịch Liên đoàn Điền kinh Thế giới, ông Sebastian Coe chia sẻ: "Chúng tôi muốn đảm bảo quyền lợi cho các vận động viên trực thuộc liên đoàn, những người thi đấu xuất sắc tại Olympic và biến Thế vận hội thành 1 sự kiện phủ sóng toàn cầu như hiện tại".
VĐV giành huy chương Olympic được thưởng những gì?
Tiền mặt
Trong các kỳ Olympic, khoản thưởng được xem là lớn nhất lịch sử thuộc về Saudi Arabia. Chính quyền nước này đã thưởng cho vận động viên karate Tareg Hamedi 5 triệu riyal (khoảng 1,33 triệu USD) khi anh giành được huy chương bạc tại Olympic Tokyo 2020. Đáng chú ý, Tareg Hamedi có thể đã được huy chương vàng nếu không phạm quy khi thi đấu.
Những quốc gia giàu có khác như Bahrain hay Qatar cũng trao các mức thưởng rất lớn cho các vận động viên đoạt huy chương tại Olympic, kể cả trong trường hợp nhập tịch những tài năng của các quốc gia khác. Năm 2005, Qatar mời VĐV bơi lội Nam Phi, Roland Schoeman bản hợp đồng hàng triệu USD, bao gồm tiền thưởng 50.000 USD cho mỗi huy chương Olympic hoặc vô địch thế giới mà Roland Schoeman giành được khi đại diện cho Qatar. Roland Schoeman đã từ chối lời đề nghị này.
Tại Singapore, các vận động viên giành HVC cá nhân sẽ nhận được 744.000 USD. Tương tự, những nội dung đồng đội nhận được gần 1,2 triệu USD và với các môn thể thao tập thể là gần 1,5 triệu USD (bóng rổ hoặc bóng đá). Tuy nhiên, chỉ mới có 1 vận động viên trong lịch sử thể thao Singapore giành được phần thưởng này, khi kình ngư Joseph Schooling giành chiến thắng ở nội dung 100m bơi bướm tại Olympic Rio 2016.
Những nước như Indonesia, Kazakhstan, Malaysia, Morocco, Italy, Philippines, Hungary, Kosovo, Estonia và Ai Cập cũng đưa ra mức thưởng lớn tương tự.
Trong vài trường hợp, các vận động viên còn nhận được phần thưởng từ chính phủ và cả các tổ chức thể thao quốc gia. Tại Ấn Độ, 1 vận động viên giành huy chương vàng Olympic sẽ nhận được 7,5 triệu rupee (khoảng 90.000 USD) từ chính phủ và 10 triệu rupee (khoảng 120.000 USD) tù Hiệp hội Olympic Ấn Độ.
Theo chương trình Operation Gold của ủy ban Olympic & Paralympic Mỹ, những vận động viên xứ cờ hoa nhận được 37.500 USD cho mỗi huy chương vàng, trong khi huy chương bạc và đồng sẽ nhận về 22.500 USD và 15.000 USD tương ứng. Quỹ Huy chương Living The Dream của Hiệp hội Đấu vật Hoa Kỳ đưa ra mức thưởng 250.000 USD cho mỗi huy chương vàng, trong khi Liên đoàn bơi lội của Mỹ thưởng 75.000 USD cho các thành tích tương tự.
Xe hơi, nhà cửa và... bò
Ở một vài quốc gia, bên cạnh những khoản thưởng tiền mặt, các VĐV còn nhận về rất nhiều phần thưởng cao cấp khác nhằm phục vụ và nâng cao chất lượng cuộc sống. Chính phủ Malaysia hứa sẽ ô tô nhập khẩu nếu vận động viên giành được huy chương tại Olympic Paris 2024. Tại Kazakhstan, những người có thành tích cao ở Olympic được đưởng căn hộ, với kích thước tùy theo thành tích.
Sau khi vận động viên bắn súng thể thao Trung Quốc Yi Siling giành huy chương vàng trong nội dung súng hơi tại Olympic London 2012, chính quyền tỉnh Quảng Đông, nơi Yi Siling cư trú đã trao tổng cộng 7,65 triệu nhân dân tệ (hơn 1 triệu USD), cùng với một chiếc ô tô trị giá 30.000 USD.
Tại Nga, những người vô địch Olympic thường được thưởng 4 triệu rúp (45.300 USD), cùng xe hạng sang, căn hộ và các khoảng trợ cấp trọn đời. Một số vận động viên còn lấy đây làm cơ sở để chuyển sang sự nghiệp chính trị sau khi giải nghệ, ví duj như đô vật Aleksandr Karelin,VĐV trượt băng nghệ thuật Irina Rodnina và VĐV thể dục dụng cụ Svetlana Khorkina.
Thậm chí, một số quốc gia còn đưa ra các mức thưởng khá dễ dàng, khi chỉ cần góp mặt tại Olympic. Đội tuyển bóng đá Iraq và vận động viên cử tạ Ali Ammar Yasser được thưởng bất động sản, tiền trợ cấp hàng tháng đi kèm với 10 triệu dinar Iraq (hơn 7.000 USD) cho mỗi người sau khi giành được suất tham dự Olympic Paris 2024.
Thậm chí, có những phần thưởng khá hy hữu như Greysia Polii và Apriyani Rahayu, những người giành huy chương vàng cầu lông cho Indonesia tại Olympic Tokyo 2020, được tặng thêm căn hộ, nhà hàng và cả một con bò.
Không phải nước nào cũng thưởng tiền
Bên cạnh những quốc gia trao các mức thưởng lớn cho các vận động viên Olympic, vẫn có số ít nước không thực hiện điều này. Vương quốc Anh, Na Uy, Thụy Điển là những quốc gia điển hình, khi họ cho rằng việc trao thưởng là không cần thiết.
"Tất cả những vận động viên giành huy chương vàng ở Olympic đều có khả năng kiếm tiền tốt trước và sau Thế vận động. Do đó, (việc trao thưởng) chỉ đơn giản là đưa tiền cho những người đã có sẵn điều đó", Sir Steve Redgrave, vận động viên chèo thuyền người Anh và từng vô địch Olympic, chia sẻ với BBC.
Bên cạnh đó, vận động viên chạy vượt rào người Na Uy, Karsten Warholm cho rằng giá trị của chức vô địch Olympic nằm ở mặt tinh thần và có ý nghĩa hơn bất kỳ khoản thưởng tiền mặt nào: "Tiền không làm thay đổi động lực giành chiến thắng của tôi, vì tại Thế vận hội, tôi không làm điều đó vì tiền. Huy chương vàng có giá trị rất lớn với cá nhân và quốc gia".
Lược dịch từ bài viết của Time.
XEM THÊM: Olympic Paris 2024 khi nào bắt đầu và kết thúc? Danh sách, lịch thi đấu các môn thể thao