Tại NBA Draft 2014, khi Nikola Jokic được xướng tên ở vị trí thứ 41, không ai nghĩ rằng Denver Nuggets đã sở hữu một siêu sao hàng đầu. Vào thời điểm đó, tất cả những đánh giá dành cho Jokic chỉ là 1 vận động viên với thể chất trung bình, chậm chạp và không thể tồn tại ở NBA.
Tính đến thời điểm hiện tại, Nikola Jokic tất nhiên không thể sánh với thể chất dẻo dai, linh hoạt của những vận động viên da màu. Tuy nhiên, siêu sao người Serbia sở hữu IQ chơi bóng siêu việt, nhãn quan chiến thuật trong hình hài của 1 trung phong, thứ giúp anh trở thành mẫu cầu thủ độc nhất vô nhị toàn thế giới.
Trong 4 mùa giải vừa qua, Nikola Jokic đã mang về rất nhiều triple-double trong các trận đấu định cao. Không gì mà Nikola Jokic không thể làm được, nhưng có một vài yếu tố khiến những bước di chuyển tưởng chừng đơn giản của Jokic lại trở thành thứ vũ khí lợi hại không thể bị cản phá bởi hàng thủ đối phương.
NBA LEAGUE PASS: Đăng ký ngay để theo dõi mọi trận đấu (Dùng thử 7 ngày MIỄN PHÍ)
Những pha bóng đơn giản của Nikola Jokic, nhưng không có lời giải cho đối thủ
🎥 Video tình huống
✏️ Phân tích
Cùng với Nikola Jokic, Denver Nuggets sử dụng đội hình bao gồm Kentavious Caldwell-Pope, Christian Braun, Justin Holiday và Peyton Watson. Caldwell-Pope cầm bóng ở góc 45 độ. Justin Holiday chiếm lĩnh góc 0 độ bên trái, trong Braun và Watson đứng ở 3 đỉnh hình thang.
Khi vừa băng qua nửa sân, Nikola Jokic đưa bóng cho Caldwell-Pope và thực hiện 1 tình huống chạy cắt về phía góc phải.
Trên đường chạy, Nikola Jokic nhận được 1 sự hỗ trợ dựng tường chắn đến từ Braun.
Nhờ sự hỗ trợ của Braun, Nikola Jokic nhận bóng trong tư thế trống và có thêm vài khoảnh khắc để quan sát, khi người kèm Charles Bassey chưa kịp thời chạy về.
Cũng ngay lập tức, Nikola Jokic liếc mắt qua vai, hướng đến 1 đường chuyền cho các đồng đội nếu có cơ hội, cũng như quan sát động thái của hàng phòng ngự bên phía đối phương.
Khi nhận thấy các đồng đội đều đã bị kèm, nhưng phía trong khu vực cận rổ không có người, Nikola Jokic thực hiện động tác loại bỏ Bassey để ghi điểm dễ dàng.
🤔 Tại sao Nikola Jokic là 1 cầu thủ đơn giản nhưng đặc biệt?
Trong bài chạy này, ưu tiên hàng đầu là đưa bóng cho Nikola Jokic ở sát khu vực cận rổ và để siêu sao người Serbia thực hiện tình huống đấu 1-1 trong thế tựa lưng về phía rổ. Đây là tư thế ghi điểm ưa thích của Jokic, khi chỉ với 1 vài kỹ thuật đơn giản để loại bỏ đối thủ. Theo thống kê của NBA, Jokic có trung bình 1,11 điểm trong mỗi tình huống tương tự, tỉ lệ chuyển đổi lớn ở mức 55,5%.
Ở nhiều mùa giải gần đây, cầu thủ duy nhất có thể tiệm cận con số này chính là Joel Embiid. Cả Embiid và Jokic đều đang là 2 trung phong hàng đầu tại NBA.
Với chiều cao 2m11 và cân nặng lên đến 129kg, Nikola Jokic dễ dàng chiếm ưu thế trong các tình huống cận rổ. Nếu người kèm là 1 cầu thủ nhỏ hơn, Jokic chỉ đơn giản là dùng thể hình để áp đảo đối thủ. Nếu là 1 cầu thủ có thể hình tương đương, kỹ năng kiểm soát bóng và bộ chân linh hoạt cũng đủ giúp Jokic vượt qua đối thủ có phần chậm chạp hơn. Không chỉ vậy, Jokic còn dứt điểm rất tốt bằng cả 2 tay, thứ khiến anh trở nên cực kỳ khó phán đoán trong các tình huống phòng ngự.
Đây là điều mà Jokic không thể làm nếu cầm bóng ở vị trí đỉnh hình thang hoặc vạch 3 điểm. Nhưng một khi đưa bóng đến sát khu vực đáy rổ và ở thế tựa lưng, rất khó để ngăn cản ngôi sao người Serbia.
Tuy nhiên, Jokic không phải là cầu thủ chỉ giỏi 1 chiêu trò duy nhất. Thứ giúp anh trở thành trung phong hàng đầu NBA cũng như rất khó để ngăn cản, chính là nhãn quan chiến thuật, khả năng quan sát, IQ chuyền bóng của hậu vệ trong hình hài của 1 trung phong.
Nhìn lại tình huống chạy bài tương tự, Jokic nhận bóng ở sát cạnh hình thang ở thế tựa lưng, liếc mắt quan sát đồng đội. Nhận thấy có 1 cầu thủ chạy cắt về phía rổ, Jokic tung ra đường chuyền đập đất đơn giản để mang về 1 kiến tạo cho riêng mình.
Điều này càng trở nên đáng sợ, khi với chiều cao 2m11, tầm quan sát và phạm vi chuyền bóng của Jokic là rất khó để bắt bài.
Nếu không thể chuyền bóng, Nikola Jokic có thể kết hợp với việc dựng tường hỗ trợ cho đồng đội.
Trong tình huống tương tự, Nikola Jokic nhận bóng từ đường chuyền của Caldwell-Pope. Ngay lập tức, anh ra hiệu cho đồng đội chạy cắt từ phía cánh, tự biến bản thân thành 1 bức tường yểm trợ và đưa bóng lại cho Caldwell-Pope ngay lập tức.
Với các hành động này, Caldwell-Pope nhận bóng trong tư thế chủ động hơn về mặt tốc độ. Người kèm chính bị vướng lại bởi Jokic, trong khi người yểm trợ thường không đủ nhanh để theo kịp pha bóng chủ động như vậy, chưa kể luôn bị phân tâm trong việc theo kèm Jokic hay Caldwell-Pope.
Trong hình huống này, Alperen Sengun đã do dự trong việc tách ra khỏi Jokic để hỗ trợ đồng đội theo kèm Caldwell-Pope. Cùng với sự chủ động từ trước, hậu vệ của Denver Nuggets có tình huống lên rổ ghi điểm dễ dàng.
Khả năng chuyền bóng của Jokic là thứ không thể được đánh giá chỉ qua 2 từ "khá giỏi". Trong lịch sử NBA, rất hiếm cầu thủ ở chiều cao tương tự lại có nhãn quan và khả năng kiến tạo thượng thừa như ngôi sao người Serbia. Như đã nói, chiều cao 2m11, kết hợp với nhãn quan, IQ bóng rổ giúp các đường chuyền của Jokic mang tính sát thương rất lớn.
Với việc có thể ghi điểm ở mọi vị trí và cả khả năng chuyền bóng siêu hạng, có thể nói việc theo kèm 1-1 với Nikola Jokic là điều bất khả thi. Nếu giữ khoảng cách, Jokic có thể tung ra 1 cú ném trực diện. Nếu áp sát, hãy sẵn sàng cho việc bị qua người hoặc đối mặt với 1 đường chuyền xé toang hàng phòng ngự.
Chưa kể, khả năng tung ra các đường chuyển của Jokic không chỉ chính xác, mà còn nhanh đến không ngờ. Theo thống kê của NBA, Jokic là cầu thủ chạm bóng nhiều nhất ở mùa giải 2023/24, nhưng anh chỉ mất trung bình 2,7 giây để đưa ra 1 đường chuyền chiến thuật, hay thậm chí là pha kiến tạo trực tiếp. Khả năng quan sát và cảm nhận không gian của Jokic đã gần như đạt đến mức hoàn hảo.
Nếu kèm 1-1 không hiệu quả, thì việc 2 kèm 1 với Nikola Jokic cũng khó có thể mang đến thành công. Lúc đó, 1 cầu thủ khác của Denver Nuggets sẽ ở vào thế trống trải và với khả năng chuyền của Jokic, đây chẳng khác gì mở toang bảng rổ cho Denver Nuggets ghi điểm dễ dàng.
Tất cả nhũng yếu tố kể trên, chính là điều giúp cho Jokic trở nên độc nhất vô nhị trong làng bóng rổ NBA, hay thậm chí là toàn thế giới.