Tại NBA, đa phần các đội bóng thường sẽ không đặt nặng vấn đề phòng ngự ở giai đoạn Regular Season. Tuy nhiên, mọi chuyện trở nên rất khác biệt ở vòng Playoff, khi mà tính chất phòng ngự luôn được đặt ưu tiên hàng đầu.
Trong bối cảnh đó, các HLV thường chỉ sử dụng từ 7 đến 8 cầu thủ xoay tua trong cả trận đấu. Họ không chỉ là những cái tên xuất sắc nhất, mà còn là những cầu thủ có thể thi đấu tốt trong cả 2 vai trò công và thủ.
Tại các trận đấu thuộc NBA Playoff, việc các đội bóng phòng ngự chặt chẽ hơn khiến những bài tấn công "pick-n-roll" rất được ưa chuyện. Đây là bài đánh cực kỳ đơn giản nhưng hiệu quả, dựa trên việc sử dụng 1 cầu thủ khác dựng tường yểm trợ, buộc đội phòng ngự phải đổi người kèm. Từ đó, cầu thủ cầm bóng sẽ được chuyển sang đối đầu với cầu thủ phòng ngự kém nhất, hoặc chậm hơn để tạo lợi thế trong các pha bóng.
Với những cầu thủ trung phong áp đảo thể hình nhưng lại chậm chạp và có nhiệm vụ bảo vệ khu vực cận rổ, họ thường hạn chế việc rơi vào tình huống đó bằng cách sử dụng quy tắc phòng ngự mang tên "drop coverage". Đây là 1 thuật ngữ chuyên môn của bóng rổ chưa có từ Việt hóa chuẩn nhất, nhưng lại rất thường thấy ở Rudy Gobert của Minnesota Timberwolves.
Vậy "drop coverage" là gì? The Sporting News sẽ giải thích thuật ngữ đó trong bài viết dưới đây.
NBA LEAGUE PASS: Đăng ký ngay để theo dõi mọi trận đấu (Dùng thử 7 ngày MIỄN PHÍ)
"Drop coverage" là gì?
Hiểu cơ bản nhất, "drop coverage" là phương án được các cầu thủ to lớn sử dụng để chống lại chiến thuật tấn công "pick-n-roll" của đối thủ.
Khi phòng ngự, khi đồng đội bị vướng phải người dựng tường của đối thủ, thì cầu thủ đảm nhận vai trò giữ bảng rổ sẽ không đổi người kèm ngay lập tức. Anh ta sẽ cố gắng giữ cự ly hợp lý, vừa đề phòng những tình huống đột phá của cầu thủ cầm bóng bên phía đối phương, vừa tạo ra đủ không gian theo kèm cầu thủ dựng tường có thể nhận bóng để ghi điểm cận rổ.
Video dưới đây là 1 ví dụ của Rudy Gobert trong việc kiểm soát không gian của khu vực dưới rổ, nhờ tận dụng "drop coverage" khi đối đầu với Luka Doncic và các cầu thủ khác bên phía Dallas Mavericks.
Trong tình huống này, Luka Doncic cầm bóng và Jaden McDaniels theo kèm trực tiếp. Daniel Gafford thực hiện tình huống dựng tường hỗ trợ cho Luka Doncic từ cách rất xa vạch 3 điểm. Mục đích của pha bóng này là bỏ lại Jaden McDaniels, đồng thời kéo Rudy Gobert ra càng xa rổ càng tốt, bởi trung phong người Pháp có khuyết điểm về tốc độ và không có sự linh hoạt khi phòng ngự các pha bóng ở vành đai sân.
Tuy nhiên, Rudy Gobert không chuyển đổi người kèm ngay lập tức. Cầu thủ người Pháp lùi lại, vừa che chắn đường đột phá của Luka Doncic, vừa đưa mắt theo dõi hướng di chuyển của Daniel Gafford và đề phòng 1 đường chuyền. Đây là cách phòng ngự có tên gọi "drop coverage".
Rudy Gobert không chỉ lùi lại 1 cách bị động. Anh tận dụng ưu thế sải tay dài đến 2m41 của mình để che luôn cả tầm ném của Luka Doncic. Nói cách khác, động tác "drop coverage" giúp Rudy Gobert có thể đề phòng cả 2 cầu thủ Daniel Gafford và Luka Doncic trong 1 pha bóng.
Pha xử lý của Rudy Gobert cũng câu đủ thời gian cho Jaden McDaniels quay trở lại nhiệm vụ theo sát Luka Doncic. Khi đã tiến quá sâu vào khu vực cận rổ, phạm vi xử lý của Luka Doncic đã bị thu hẹp và anh buộc phải có cú ném khó dưới áp lực theo kèm của đối thủ.
Minnesota Timberwolves phòng ngự thành công pha bóng này, minh chứng đơn giản nhất cho sự hiệu quả của "drop coverage" chống lại "pick-n-roll" trong bóng rổ.
Những hạn chế của "drop coverage"
Tuy nhiên, bất kỳ phương án phòng ngự nào cũng đều có khuyết điểm, cũng như phải bị động bởi cầu thủ tấn công có thể đưa ra những phương án xử lý bất ngờ. Với 1 cầu thủ tấn công hàng đầu như Luka Doncic, anh cũng không thiếu phương án để giải mã "drop coverage" của Rudy Gobert.
Với khả năng cầm bóng tốt và nhãn quan chiến thuật siêu việt, Luka Doncic bình tĩnh đi bóng vào sát đáy hình thang. Kết hợp với việc Luka Doncic là cầu thủ có thể ghi điểm ở mọi vị trí, anh đã thu hút được sự chú ý lớn của Rudy Gobert và cả Jaden McDaniels.
Chờ đến thời điểm thích hợp, Luka Doncic tung ra 1 cú móc bóng từ xa, giả như đang làm cú ném vào rổ. Tuy nhiên, đó lại là 1 đường chuyền hoàn hảo dành cho Daniel Gafford. Cả Rudy Gobert và Jaden McDaniels đã bị đánh lừa, và hàng thủ của Minnesota Timberwolves đã bị đánh sập như pha bóng ở video dưới đây.
Một khi cầu thủ tấn công có khả năng xử lý tốt, anh ta hoàn toàn có thể điều khiển nhịp độ của pha bóng và của cả cầu thủ phòng ngự như cách mà Luka Doncic thường làm.
Một trong những nhươc điểm khác của "drop coverage" là cầu thủ bảo vệ rổ thường không thể phản ứng khi gặp những cầu thủ tấn công có tốc độ tốt, hoặc lùi sai nhịp phòng ngự. Lúc đó, họ không đủ nhanh để ngăn cản, hoặc vô tình để lộ ra khoảng trống cho đối thủ khai thác.
Nhìn lại trận chung kết miền Đông, hàng thủ của Boston Celtics đã bị đánh bại trong pha bóng ở video bên dưới. Họ tuân thủ quy tắc "drop coverage" rất tốt, nhưng cả Al Horford và Luke Kornet đều không thể phản ứng kịp với tốc độ trong pha phối hợp giữa Tyrese Halibuton và Myles Turner. Tất nhiên, đẳng cấp phòng ngự của Al Horford và Luke Kornet cũng khó có thể giúp họ làm tốt như những gì Rudy Gobert đã thề hiện.
Nếu Luka Doncic có khả năng điều khiển nhịp độ của cả đối thủ bằng phong cách thi đấu "chậm" của mình, thì Tyrese Haliburton và Myles Turner chỉ đơn giản là tận dụng tốc độ ưu việt để vượt qua khả năng xử lý của đối thủ.
Một trong những hạn chế khác của "drop coverage", đó là nếu cầu thủ phòng ngự lùi về quá sâu, người tấn công chỉ đơn giản là tung ra cú ném ghi 2 điểm mà không hề gặp bất kỳ áp lực nào.
Boston Celtics cũng thay đổi phương án ngay lập tức trong pha bóng này. Họ đưa những cầu thủ có tốc độ tốt hơn, bao gồm Jrue Holiday ở vành đai và Jayson Tatum, Jaylen Brown ở phía sau để chống lại tốc độ của Indiana Pacers. Điều này giúp Boston Celtics luôn duy trì được ưu thế và hiện tại đang đứng trước cơ hội lớn giành chiến thắng chung cuộc ở chung kết miền Đông.
"Drop coverage" là một phương án phòng ngự hiệu quả, nhưng không phải lúc nào cũng cho ra kết quả tốt nhất. Các cầu thủ và huấn luyện viên cần phải thích nghi cực nhanh và thay đổi phù hợp với diễn biến của trận đấu.
XEM THÊM: Lịch thi đấu NBA Playoff 2024 mới nhất: Kết quả cập nhật liên tục