Trong bóng đá, 1 cầu thủ ngoài khoản lương cố định (tính theo tuần, tháng hoặc năm) còn có thể nhận được nhiều khoản thu nhập khác từ câu lạc bộ: thưởng theo thành tích đội bóng, thưởng theo thành tích cầu thủ, thưởng từ doanh thu quảng cáo… Ngoài ra, cầu thủ cũng thường nhận được khoản “tiền lót tay” đi kèm với hợp đồng.
Tiền lót tay, tiếng Anh là “signing on fee”, là khoản tiền được trả cố định cho 1 cầu thủ trong toàn bộ khoảng thời gian anh thi đấu cho 1 đội bóng. Tiền lót tay có thể được thanh toán 1 đợt hoặc chia thành nhiều đợt, tùy theo thỏa thuận giữa các bên.
Như vậy tiền lót tay không phải là lương, và cũng không phải là thưởng. Nó là 1 trong những thành phần của hợp đồng giữa cầu thủ và đội bóng.
Tiền lót tay cầu thủ Việt Nam: Vì sao cầu thủ Việt Nam nhận tiền lót tay cao hơn lương?
Ở châu Âu cũng như các nền bóng đá phát triển, tiền lót tay thường xuyên xuất hiện trong hợp đồng giữa cầu thủ với CLB nhưng chỉ chiếm % rất nhỏ. Ví dụ 1 cầu thủ ở giải bóng đá hàng đầu châu Âu có thể nhận được 100.000 USD/1 năm trong khoảng thời gian 4 năm hợp đồng, con số nhỏ bé so với tiền lương hàng triệu USD mỗi năm của họ. Thu nhập của các cầu thủ hàng đầu thường đến từ lương, thưởng, tiền quảng cáo…
Tuy nhiên ở Việt Nam, mọi chuyện lại hoàn toàn trái ngược. Thu nhập lớn nhất của cầu thủ đến từ tiền lót tay chứ không phải lương. Lý do là bởi ở bóng đá Việt Nam, đa số các cầu thủ chuyển từ đội này sang đội khác theo dạng “chuyển nhượng tự do” sau khi kết thúc hợp đồng. Thay vì trả khoản phí chuyển nhượng cho đội bóng khác để lấy người, các đội bóng sẽ dùng lương, thưởng và tiền lót tay để hấp dẫn cầu thủ trên bàn đàm phán. Có thể nói ở bóng đá Việt Nam, tiền lót tay đóng vai trò tương tự như “phí chuyển nhượng”, chỉ khác là nó được trả trực tiếp cho cầu thủ chứ không phải là giữa các đội bóng với nhau.
Lương được trả theo tháng, và thường chỉ dao động ở mức vài chục triệu VND (ngoài trừ một vài trường hợp lên tới hàng trăm triệu). Thưởng có thể rất lớn, nhưng lại không cố định bởi nó phụ thuộc vào thành tích của cả đội. Riêng tiền lót tay thường được thanh toán 1 lần cho cả thời hạn hợp đồng hoặc 1 lần/1 mùa. Quan trọng hơn, thỏa thuận về tiền lót tay thường không nằm trong hợp đồng chính thức để tất cả các bên gồm cầu thủ, người đại diện và câu lạc bộ không phải nộp thuế. Như vậy mô hình “tiền lót tay” này mang lại lợi ích cho cả 3 bên.
Với cầu thủ, họ nhận được 1 khoản tiền lớn, không phụ thuộc vào thành tích của đội hay màn trình diễn cá nhân. Ví dụ như trường hợp Quế Ngọc Hải. Theo nhiều nguồn tin, hậu vệ gốc Nghệ An nhận khoản lót tay 12 tỷ VND kèm theo bản hợp đồng 2 năm với Becamex Bình Dương. Quan trọng hơn hết là số tiền này sẽ được trả “1 cục” ngay từ khi Quế Ngọc Hải gia nhập Becamex Bình Dương.
Với người đại diện, họ thường được chia % nhất định từ tiền lót tay sau mỗi thương vụ thành công. Đây là lý do mà các cầu thủ ở Việt Nam thường ký hợp đồng ngắn hạn, 1 hoặc 2 năm, bởi vì cứ mỗi lần gia hạn hợp đồng hoặc cầu thủ chuyển sang 1 đội bóng mới, tiền lót tay lại thay đổi và người đại diện có thể nhận được nhiều hơn.
Với câu lạc bộ, họ chỉ cần đàm phán với cầu thủ và đại diện, thay vì phải đàm phán thêm 1 bên nữa là câu lạc bộ chủ quản.
Dĩ nhiên mô hình này cũng có những rủi ro nhất định. Nó làm gia tăng những chi phí “không chính thức” và gián tiếp dẫn đến tình trạng “lạm phát” trong bóng đá. Ngoài ra, nó cũng rất rủi ro pháp lý khi mà khoản tiền lót tay không được thanh toán. Đã không ít trường hợp các cầu thủ phải “kêu cứu” vì bị đội bóng nợ, hoặc tệ hơn là “xù” tiền lót tay với lý do khó khăn tài chính.
XEM THÊM: Những thương vụ chuyển nhượng đắt giá nhất của Real Madrid kể từ năm 2010 giờ ra sao?