Daiki Iwamasa được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng Hà Nội FC kể từ ngày 11/01. Ông từng là cựu cầu thủ đội tuyển Nhật Bản và là người dẫn dắt Kashima Antlers, đội bóng giàu truyền thống ở J.League trong mùa giải 2023 vừa qua. Ông trở thành người Nhật Bản thứ 3 làm huấn luyện viên trưởng ở V-League, sau Toshiya Miura (Hồ Chí Minh City 2018) và Masahiro Shimoda (Sài Gòn FC 2021).
Jun Usami, một phóng viên người Nhật có nhiều năm sống và làm việc ở Việt Nam, đã có cuộc phỏng vấn với Daiki Iwasmasa cho tờ Qoly. Sau đây là bản dịch của Sporting News Vietnam.
Ông được bổ nhiệm trong thời gian giải tạm nghỉ vì Asian Cup. Ông đã chuẩn bị những gì cho ngày V-League trở lại?
Tôi chỉ truyền đạt cho các cầu thủ đúng những gì đã trình bày lúc đầu: Cách di chuyển, cách phối hợp với nhau, sau đó cải thiện từng vấn đề nảy sinh. Tôi hy vọng rằng nếu làm được điều này, một ngày nào đó tôi có thể được coi là người đã tạo ra một cuộc cách mạng trong bóng đá Việt Nam. Tôi cố gắng thấm nhuần thứ bóng đá này vào đội của mình và nó đã dần thành hình chỉ sau hai tuần. Tôi dự định sẽ cải thiện quá trình tập luyện hơn nữa trong thời gian còn lại cho đến khi giải trở lại.
Hai trận giao hữu ở giải Hana Play Cup là hai trận đầu tiên của ông trên ghế chỉ đạo. Không may là đội đã thua cả 2 trận ở loạt đá luân lưu, ông đánh giá thế nào về kết quả này?
Nếu xem các trận đấu đó, bạn có thể thấy cách chơi bóng của Hà Nội FC đã thay đổi thế nào và tôi trân trọng các cầu thủ đã ủng hộ. Chúng tôi buộc phải sử dụng nhiều cầu thủ dự bị. Dù đây không phải là những cầu thủ hàng đầu Việt Nam nhưng họ tập luyện theo lối chơi mới với động lực rất lớn. Tôi bất ngờ vì họ có thể đạt được trình độ này chỉ sau 2 tuần, và tôi nghĩ họ vẫn còn nhiều tiềm năng để cải thiện hơn nữa.
Hãy kể với tôi về hành trình đưa ông trở thành huấn luyện viên Hà Nội FC
Tôi rời Kashima đầu tháng 12/2023 và thật lòng mà nói tôi đã đàm phán với nhiều câu lạc bộ. Ý tưởng tới Đông Nam Á làm việc không xuất hiện từ đầu. Có lúc tôi đã định sẽ làm việc với 1 đội bóng Nhật Bản.
Không giống các cầu thủ, các huấn luyện viên Nhật Bản không thể tới châu Âu làm việc. J.League đã là mức độ cao nhất rồi và không có nhiều lựa chọn ở đó. Khi nghĩ về điều này tôi cảm giác như các HLV ở vị thế bất lợi và điều này làm cho nghề HLV ở Nhật trở nên khá ngột ngạt. Tôi mới chỉ 41 tuổi, nhưng tôi nghĩ cần nhiều người như tôi đi ra nước ngoài. Khó để đi châu Âu nên tôi chọn châu Á. Tôi cảm giác nếu tôi không quan sát nền bóng đá Nhật Bản từ bên ngoài, sự nghiệp của tôi và bản thân tôi không thể thay đổi. Hà Nội FC thể hiện sự quan tâm từ sớm và đưa ra đề nghị khá chắc chắn nên tôi quyết định nhận lời.
Ông đã theo dõi đội tuyển Việt Nam thi đấu với tư cách là bình luận viên. Ấn tượng của anh về bóng đá Việt Nam là gì?
Park Hang-seo có ảnh hưởng mạnh mẽ ở đây, với phong cách chơi bóng cần cù và hướng đến phòng ngự phản công. Có nhiều cầu thủ trẻ nổi lên ở Việt Nam và khi còn là bình luận viên 4-5 năm trước, tôi rất ấn tượng với bóng đá Việt.
Ở cuộc họp báo ra mắt ông nói muốn đạt được thành công dưới góc độ tập thể, cụ thể nghĩa là gì?
Khi nhìn vào số liệu cũng như xem tận mắt, có những cầu thủ có thể di chuyển bóng tốt. Họ vốn đã cầm bóng tốt và cộng thêm là đã có ý thức về các tình huống chuyển đổi trạng thái. Tôi đã được nghe về điều này khi đến đây, nhưng giờ tôi cảm nhận nó rõ hơn. Bên cạnh đó, xét về sự kết nối, làm sao để chuẩn bị cho phòng ngự khi đang tấn công, làm sao để chuẩn bị cho tấn công khi đang phòng ngự, cầu thủ đứng vị trí thế nào để kết nối mọi thứ? Đó là việc của huấn luyện viên, nhưng sẽ phải trải qua quá trình thử nghiệm và chắc chắn có sai sót để đạt được mục đích.
Cầm bóng thì sẽ khó phán đoán tình hình hơn là không cầm bóng, vậy thì làm sao để cầm bóng mà không chủ quan, dùng việc cầm bóng để giành chiến thắng. Đây là điều tôi muốn làm với tư cách huấn luyện viên, và cũng là điều Hà Nội FC muốn làm. Để có sự thay đổi ở bóng đá Việt Nam, chúng ta phải nhìn rõ điều này và ở Hà Nội FC có nhiều cơ sở thực hiện điều này hơn tôi nghĩ.
Ấn tượng của ông về Hà Nội FC thay đổi như nào kể từ khi ông chính thức nhận công việc này, sau những buổi tập và những trận đấu?
Khi tôi tới đây, mọi thứ khá giống với Nhật Bản trong quá khứ. Có một sự khát khao để thoát khỏi lối chơi phòng ngự phản công vốn đã quen thuộc ở bóng đá Việt Nam từ lâu. Tôi nghĩ một trong những lý do Hà Nội FC tìm huấn luyện viên Nhật Bản là vì họ muốn một người áp dụng lối chơi mới và giúp họ vô địch. Tôi nghĩ tôi là người họ tìm kiếm.
Tôi cảm nhận điều này từ cầu thủ rõ hơn là từ Câu lạc bộ hay Liên đoàn. Họ không to khỏe nên chơi bóng chủ yếu dựa vào kiểm soát bóng thay vì phòng ngự phản công, điều mà Nhật Bản làm rất tốt. Họ phá vỡ hàng phòng ngự đối phương bằng cách luân chuyển bóng và phối hợp. Đó là cảm giác của tôi khi mới đến đây. Các cầu thủ ngoan ngoãn và cố gắng hết sức để thực hiện những gì huấn luyện viên muốn họ làm, điều này khiến việc huấn luyện trở nên rất thú vị. Tôi nghĩ điều đó cũng tương tự như Nhật Bản.
Hà Nội FC là đội luôn được kì vọng sẽ cạnh tranh chức vô địch, giống như Kashima ở Nhật. Tuy nhiên, họ đã chịu nhiều thất bại mùa này. Khi nhận chức, ông nói ông đã xem hết các trận đấu, vậy vấn đề của đội bóng là gì?
Tôi biết huấn luyện viên trước (Bandovic) đã từ chức khi mùa giải mới còn chưa bắt đầu và đội không có HLV chính thức kể từ đó. Tôi nghĩ chiến lược chung của đội chưa rõ ràng trong khi có nhiều vấn đề về chiến thuật. Tuy nhiên, nếu có thể định hướng lại và truyền đạt tới các cầu thủ, đội bóng sẽ được cải thiện. Nhiều cầu thủ vẫn chưa cảm nhận được bóng đá hiện đại được tổ chức thế nào. Trong cách phòng ngự phản công truyền thống, khá dễ dàng để tổ chức 4 giai đoạn nhưng trong bóng đá hiện đại khi mà bóng luân chuyển nhanh, rất khó để kết nối 4 giai đoạn này. Có rất nhiều quyết định cần được đưa ra và thử thách ở đây là là tổ chức từng giai đoạn để giữ được sự kết dính. Các cầu thủ vẫn chưa tưởng tượng được là bóng đá Việt Nam có thể năng động thế nào.
Là huấn luyện viên, ông muốn mang đến điều gì cho đội bóng trong tương lai?
Đó là thứ bóng đá mà bạn áp đảo đối thủ bằng cách kiểm soát bóng và chơi bóng trên phần sân của họ. Đó là xu hướng bóng đá vốn xuất phát từ châu Âu cách đây hơn 10 năm. Xu hướng này đã có mặt trên toàn thế giới và những HLV đạt được điều này đã thay đổi bóng đá ở quốc gia của họ.
Tôi đến 1 đội bóng đã có nền tảng để thực hiện điều này. Đội của tôi không chỉ đơn thuần là kiểm soát bóng. Chúng tôi phá vỡ hệ thống của đối thủ, ghi bàn thắng và nếu đối thủ cướp bóng, chúng tôi cố cướp bóng ngay ở phần sân của họ để tiếp tục tấn công. Tôi sẽ cố gắng giúp đội thường xuyên giành các danh hiệu. Đó là mục tiêu của tôi.
Việt Nam với nhiều cầu thủ của Hà Nội góp mặt trong đội hình đã gặp Nhật Bản ở Asian Cup. Ông đánh giá thế nào về màn trình diễn của đội tuyển Việt Nam?
Tôi cảm thấy cách tôi luân chuyển bóng khác trước đây. Sau vài buổi tập ở đây, tôi thấy khi đội cầm bóng, việc hình thành một khối đội hình hướng đến khung thành đối phương là rất khó. Đây cũng là vấn đề Nhật Bản gặp phải nhiều năm trước đây.
Ví dụ như ở trận gặp Nhật Bản, Việt Nam luân chuyển bóng và có ý thức về việc dùng các đường chuyền kết nối với nhau, có thể nói họ chiến đấu tốt. Tuy nhiên, kiểm soát bóng của Việt Nam chỉ là luân chuyển bóng thôi mà chưa thể hướng đến khung thành đối phương. Khi xem trận đấu tôi nhận thấy rằng để nâng tầm từ kiểm soát bóng đến giành chiến thắng là cực kỳ khó khăn. Đó là bước đi mà chúng ta bắt buộc phải thực hiện, và tôi nghĩ chúng ta đang ở giai đoạn thử nghiệm.
Ông từng đá cho BEC Tero ở Thái Lan và thậm chí từng là đồng đội của Chanathip, người sau đó đã chuyển tới J.League. Ông cũng từng đối đầu Dangda và theo sát diễn biến bóng đá ở cả Thái Lan lẫn Nhật Bản. Ông nghĩ thế nào về sự khác biệt giữa bóng đá Thái Lan và Việt Nam?
Trước hết, tôi phải nói với các bạn rằng tôi đã ở Thái Lan cách đây 10 năm nên rất khó để so sánh. Tuy nhiên, nhìn từ góc độ trực quan, các cầu thủ Thái Lan nhìn chung có tinh thần tốt. Họ rất năng động và nhiều khi còn hơi quá đà, vậy nên nhiều khi huấn luyện viên phải kiểm soát họ.
Với người Việt Nam, có cảm giác như họ sẽ không làm gì nếu bạn không bảo họ làm. Về mặt kỹ thuật, cả hai đều tốt, nhưng cũng có cái tương phản nhau. Việt Nam là nơi cần hỗ trợ trong khi ở Thái Lan bạn phải hãm bớt lại. Tôi có thể nói rằng Việt Nam cũng giống Nhật Bản hơn ở điểm này.
Đây có phải lý do khiến cầu thủ Thái Lan thành công ở J.League còn Việt Nam thì không?
Có thể. Cầu thủ như Chanathip có nhiều điểm đặc biệt và dễ dàng tạo ra sự khác biệt. Tuy nhiên, đấy cũng chỉ là 1 cầu thủ thành công và có những sự khác biệt về mặt lịch sử giữa 2 nước.
Nhiều cầu thủ Nhật Bản đã ra nước ngoài thi đấu, và số lượng huấn luyện viên Nhật Bản ra nước ngoài làm việc cũng tăng lên. Ông nghĩ thế nào về điều này?
Có vẻ như số lượng huấn luyện viên Nhật Bản làm việc ở các giải hàng đầu ĐNA đang giảm. Hiện tại chỉ có vài người ở Thái Lan và Việt Nam. Tôi nghĩ các HLV Nhật Bản luôn tìm kiếm cơ hội ở Nhật Bản và khi cảm thấy không thể có được, họ coi ĐNA là lựa chọn tiếp theo. Các quốc gia ĐNA và Trung Đông đang phát triển mạnh, tạo nên một xu thế mới trên thế giới.
Mặt khác, châu Âu có vẻ hơi trì trệ. Khi nhìn bóng đá thế giới từ góc nhìn toàn cảnh, nếu các HLV Nhật Bản thực sự muốn ra nước ngoài thì nên đến châu Á trước, thay vì bi quan về việc không thể sang châu Âu. Đối với tôi, việc tôi có thể thoát khỏi những rào cản đó ở độ tuổi này đã chỉ cho tôi một con đường mới, và tôi nghĩ kể từ bây giờ tôi sẽ tự tin bước vào một kỷ nguyên mới.
Trải nghiệm làm HLV ở châu Á là như thế nào?
Là 1 HLV ngoại quốc, trải nghiệm những khó khăn khi huấn luyện cầu thủ ở lứa tuổi khác nhau, nền văn hóa khác nhau sẽ mở rộng giúp nhiều cho bạn. Tôi cảm nhận rõ điều này trong 2 tuần vừa qua. HLV cần khéo léo khi khi ngôn ngữ không diễn đạt được, và kể cả khi có phiên dịch, tôi vẫn không hiểu rõ cầu thủ đang muốn truyền tải thông điệp gì. Bạn không hiểu rõ nếu không thử. Đặc biệt trong trường hợp của tôi, vốn là người luôn muốn sử dụng lời nói như 1 loại vũ khí, đây là 1 thử thách thú vị.
Tôi phải thay đổi phong cách huấn luyện và cách giao tiếp một chút. Tôi thậm chí đã từng nghĩ liệu có tốt hơn nếu làm mọi thứ đơn giản hơn hay thậm chí là không nói gì cả. Điều này khác với khi tôi còn ở Nhật Bản, nên đây sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời cho tôi. Về chuyện phiên dịch, không giống như Thái Lan, không có nhiều HLV Nhật Bản từng làm việc ở đây nên số người phiên dịch bóng đá rất ít. Nhiều lần ý đồ của tôi không được truyền đạt đến các cầu thủ, tôi cố thư giãn, tìm niềm vui và thử sức người phiên dịch nhiều hơn.
Hãy nói về mục tiêu của ông trong mùa giải năm nay cũng như mục tiêu dài hạn khác với tư cách HLV của Hà Nội FC
Mục tiêu của chúng tôi là thắng các trận còn lại của mùa giải. Chúng tôi chơi bóng có mục đích, và chiến thắng bằng cách áp đảo đối thủ. Về lâu dài chúng tôi muốn bóng đá Việt Nam phát triển, cả về lối chơi và kết quả. Tôi nghĩ tôi có thể chơi thứ bóng đá mà tôi muốn, và các cầu thủ có thể phát triển rất nhanh chóng.
XEM THÊM: V-League khi nào đá tiếp? Lý do quãng nghỉ dài gần 2 tháng của Vleague 2023/24